Jan Žižka – niepokonany dowódca

Jan Žižka – niepokonany dowódca

Na okres walk husyckich przypada działalność największego czeskiego geniusza wojskowego – Jana Žižki. Na swoją szansę musiał zasłużyć i w krótkim czasie awansował społecznie z żyjącego w skrajnym ubóstwie rozbójnika do poważanego dowódcy.


Jan Vilímek – Jan Žižka z Trocnova

Urodził się prawdopodobnie około 1360 roku. Jako mały chłopiec został mocno zraniony w twarz, w wyniku czego stracił oko. Ta cecha stała się później bardzo charakterystyczna dla jego wizerunku. Został gospodarzem majątku w Trocnovie w pobliżu Czeskich Budziejowic. Stopniowo tracił te tereny i popadał w coraz większą nędzę, w wyniku czego dołączył do grupy rozbójników panujących w okolicy. W tym czasie także rozwijał swoje umiejętności w walce.

W 1409 został ułaskawiony przez króla Wacława IV Luksemburskiego i mógł powrócić na uczciwą drogę. Najpierw jako najemnik wspierał polską stronę w wielkiej wojnie z zakonem krzyżackim i walczył między innymi w bitwie pod Grunwaldem. Następnie wstąpił do wojska Wacława IV. Podczas pobytu w Pradze miał szansę zapoznać się z kazaniami reformatora religijnego Jana Husa, co znacząco wpłynęło na resztę jego życia.

Stronę husytów wziął dopiero w 1419 roku podczas pierwszej defenestracji praskiej. Po krótkim czasie został przywódcą taborytów, najbardziej radykalnego odłamu husyckiego. Brał udział w bitwie na witkowskim wzgórzu, jednej z największych walk rewolucji husyckiej. Już tam zasłynął jako doskonały strateg i przysłużył się do zwycięstwa „bożych bojowników”.

Zmarł w 1424 roku w wyniku niewyleczonego zakażenia. Odłam taborytów, którym dowodził, od tej pory zaczęto nazywać Sierotkami – w celu podkreślenia straty, którą ponieśli przy śmierci swojego dowódcy. W XIX wieku na jego cześć nazwano dzielnicę Pragi – Žižkov.

Žižka zasłynął między innymi wprowadzeniem nowego sposobu obrony wojska podczas walki. Rolę murów obronnych pełniły opancerzone wozy. Były łączone ze sobą łańcuchami, co pozwalało na szybkie stworzenie niemal dowolnej konfiguracji. Wozy stanowiły również mobilny magazyn broni oraz postawę do umieszczenia dział. To nowatorskie rozwiązanie umożliwiło husytom wygranie wszystkich bitew, w których brali udział pod wodzą Žižki. Dzięki tak opracowanej obronie uważa się go również za wynalazcę prototypu czołgu. W obecnych czasach podczas inscenizacji bitwy to nie repliki broni, ale właśnie wozy zbudowane na podstawie średniowiecznych planów cieszą się największym zainteresowaniem.

Pozdrawiamy, Galeriareplik.pl