Rzeź gdańska

Rzeź gdańska

Początek trwającego ponad dwieście lat konfliktu polsko-krzyżackiego datuje się na 1308 rok. Doszło wtedy do eksterminacji obywateli Gdańska. Rzeź była następstwem wydarzeń, które miały miejsce znacznie wcześniej.

Władysław I Łokietek

Pomorze Gdańskie było terenem pożądanym przez wielu dowódców. Spory rozpoczęły się w 1294 roku, kiedy wraz ze śmiercią Mściwoja II wygasła rządząca na tych ziemiach dynastia Sobiesławiców. Opustoszały tron przejął książę wielkopolski Przemysł II. Panując od tej pory nad dwoma dzielnicami, koronował się na króla Polski. Nie cieszył się jednak tym tytułem zbyt długo. Zmarł w 1296 roku, na skutek ran odniesionych w walce z Brandenburczykami dążącymi do przejęcia Pomorza.

Dzieło Przemysła kontynuował Władysław Łokietek, który chciał utrzymać ziemie królewskie w jedności. Choć zależało mu na poparciu gdańszczan, coraz bardziej ich do siebie zniechęcał. Doprowadziło to do złożenia przez nich hołdu Wacławowi II, królowi Czech, który w wyniku tego został koronowany także w Polsce.

Prawo do gdańskiego tronu książęcego rościli sobie między innymi rugijczycy. W 1301 roku podjęli próbę opanowania ziem pomorskich. Atak odparł zakon krzyżacki, poproszony o wsparcie przez Wacława II.

Po śmierci króla zapanował chaos. Tron przejął jego syn, jednak cieszył się nim niewiele ponad rok. Gdańszczanie ostatecznie oddali hołd Brandenburczykom. Sprzeciwili się temu jedynie zwolennicy Łokietka, zajmujący okoliczny gród. Załogę polską po raz kolejny miał wesprzeć zakon krzyżacki. Krzyżakom obiecano za to przejęcie władzy w grodzie. Zapis ten został w końcu zmieniony przez Łokietka, który zdecydował się na oddanie jedynie połowy grodu.

Krzyżacy zostali o tym poinformowani dopiero po przybyciu pod Gdańsk. Po przejęciu siłą władzy nad grodem zdecydowali się na zaatakowanie miasta. Do ostatecznej potyczki doszło w nocy z 12 na 13 listopada 1308 roku. Legendy głoszą, że rzeka Motława przybrała kolor czerwony od krwi ponad 10 tysięcy zabitych. Prawdopodobnie w zniszczonym mieście zginęło kilkaset osób.

W rok po rzezi na wybrzeże została przeniesiona siedziba zakonu. Obecnie zamek w Malborku pełni rolę muzeum, w którym można zobaczyć repliki broni używanej w okresie świetności Krzyżaków. Zabitych podczas rzezi gdańskiej upamiętnia pomnik Tym co za polskość Gdańska. Poświęcony jest poległym w obronie miasta od 1308 roku do końca II wojny światowej.

Pozdrawiamy, Galeriareplik.pl