Polskie Państwo Podziemne uformowało się już w pierwszym miesiącu okupacji kraju przez Trzecią Rzeszę i ZSRR. Podlegało przebywającemu na emigracji rządowi i odpowiedzialne było za walkę i opór przeciwko okupantom. W tworzeniu podziemia aktywnie uczestniczyły również Szare Szeregi, czyli harcerze zaangażowani w konspirację. W walce początkowo mogła brać udział wyłącznie młodzież, która ukończyła 17 rok życia. Ponieważ już młodsi harcerze chcieli brać udział w działalności konspiracyjnej, z czasem utworzono trzy grupy wiekowe i wprowadzono oddzielne programy dla każdej z nich.

Harcerska Poczta Polowa (autor: Tadeusz Bukowski, domena publiczna)

Najmłodsi harcerze, tzw. Zawiszacy, mieli od 12 do 14 lat. Nie prowadzili bezpośredniej walki z okupantem, ale szkoleni byli do pełnienia służby pomocniczej. Organizowali między innymi pocztę polową i oddziały ratownicze, zajmowali się również łącznością. Starsi harcerze, w wieku od 15 do 17 lat, tworzyli Bojowe Szkoły, w których przygotowywano ich do regularnej walki. Byli odpowiedzialni za służbę wywiadowczą oraz akcje małego sabotażu. W jego ramach roznosili ulotki,  tworzyli graffiti, zdejmowali niemieckie flagi i tablice z budynków.

W akcjach czysto dywersyjnych udział brała najstarsza grupa, tworząca Grupy Szturmowe. W nich działały bataliony odpowiedzialne za przeprowadzanie zamachów, odbijanie więźniów, wysadzanie mostów kolejowych, etc. Współpracowały także z Armią Krajową.

Zgodnie z rozkazem komendanta głównego AK, członkowie Szarych Szeregów biorący udział w konspiracji byli bez względu na swój wiek uważani za żołnierzy. Sprawdziło się to w powstaniu warszawskim, w którym udział wzięli nawet najmłodsi harcerze. Nie każdy z nich miał jednak prawo do walki z bronią w ręce. Zasady pozwalały na aktywne uczestnictwo w boju tym, którzy ukończyli 14. rok życia, młodsi mogli pełnić służbę pomocniczą.

Harcerze w konspiracji działali nie tylko w Warszawie. Jednym z ważnych ośrodków był Tajny Hufiec Harcerzy w Gdyni od 1942 podporządkowany Szarym Szeregom. Gdyńskim harcerzem był między innymi Alfred Dyduch, najmłodszy obrońca Kępy Oksywskiej, który zginął w wieku niespełna 14 lat.

Pozdrawiamy, Galeriareplik.pl